Οι Χριστουγεννιάτικες και Πρωτοχρονιάτικες κάρτες, αγγελιοφόροι ευχών και μηνυμάτων, αποτελούν αναπόσπαστο συμπλήρωμα των Εορτών.
Στις κάρτες απεικονίζονται κατά κύριο λόγο η γέννηση του Χριστού με τη φάτνη, οι τρεις μάγοι με τα δώρα, άγγελοι και αστέρια. Το στερεότυπο κείμενο ευχών στις κάρτες είναι το “Καλά Χριστούγεννα και Ευτυχισμένος ο Καινούριος Χρόνος”.
Το έθιμο της αποστολή δώρων και άλλων γουριών τις άγιες μέρες των Χριστουγέννων συνηθιζόταν στην καλή κοινωνία από την εποχή του Μεσαίωνα. Μαθαίνουμε ότι ήταν της μόδας τότε να στολίζονται τα αριστοκρατικά σαλόνια με ξυλόγλυπτες θρησκευτικές παραστάσεις που έφερναν μαζί τους οι καλεσμένοι στο εορταστικό δείπνο. Για τους συγγενείς που βρίσκονταν σε άλλες πόλεις, οι παραγγελίες για τα ξυλόγλυπτα έργα συνοδεύονταν πάντα με διεύθυνση αποστολής, για να ταχυδρομηθούν εγκαίρως.
Περίτεχνες παραστάσεις με ευχές για τύχη και καλή υγεία στην οικογένεια του παραλήπτη συνόδευαν το δέμα με τα δώρα του αποστολέα.
Έτσι, σιγά-σιγά φτάσαμε μέχρι το 1843, όταν ο Callcott Horsley από την Αγγλία, έλαβε εντολή από τον Sir Henry Cole για να σχεδιάσει μια πρωτότυπη παράσταση επάνω σε εύχρηστο υλικό, σε 1.000 αντίτυπα. Η εικόνα περιλάμβανε ένα σκηνικό βικτωριανού χαρακτήρα που έδειχνε μια οικογένεια γύρω από το γιορτινό τραπέζι, ενώ γύρω υπήρχαν μικρότερες παραστάσεις, όπως μια άμαξα φορτωμένη με δώρα και άλλα σχετικά, μαζί με ένα κείμενο που έγραφε «Χαρούμενα Χριστούγεννα και Ευτυχισμένο το Νέο Έτος». Η εικόνα αυτή, φτιάχτηκε με τη μέθοδο της λιθογραφίας, σε σκούρα σέπια, επάνω σε χοντρό χαρτόνι και οι λεπτομέρειές της ζωγραφίστηκαν με το χέρι, ενώ στο κάτω μέρος έφερε την υπογραφή του ίδιου του Sir Henry Cole, ο οποίος στη συνέχεια ανέλαβε να πουλήσει την κάρτα, και να αφιερώσει τα έσοδα για φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Την πατρότητά της, όμως, διεκδικεί και ο William Endley, ο οποίος φέρεται ως ο σχεδιαστής της πρώτης κάρτας το 1842, που βρίσκεται σήμερα στο Βρετανικό Μουσείο.
Στις ΗΠΑ, ο κύριος Pease, ιδιοκτήτης ενός καταστήματος στο Albany της Ν. Υόρκης, κατασκεύασε στα μέσα του 19ου αιώνα μία κάρτα με «Χριστουγεννιάτικες ευχές από το μεγάλο κατάστημα του Pease, το ναό της μόδας».
Η Δανία θεωρείται ότι είναι η χώρα με τις μεγαλύτερες πωλήσεις καρτών. Διακινεί κάθε χρόνο 50.000.000 κάρτες. Στην Ελλάδα οι κάρτες παρουσιάστηκαν στις αρχές του 20ού αιώνα από Έλληνες μετανάστες στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και στην Αυστραλία.
Στις μέρες μας, οι ηλεκτρονικές διαδικτυακές κάρτες έχουν αντικαταστήσει τις παραδοσιακές χάρτινες κάρτες, ενώ επιτρέπουν την άμεση και χωρίς τη γνωστή καθυστέρηση του συμβατικού ταχυδρομείου αποστολή των γιορτινών ευχών σας στα αγαπημένα σας πρόσωπα.